Van alle geheime genootschappen spreken er vooral twee nog steeds tot de verbeelding. Naast, de nog steeds bestaande Vrijmetselaars, mag ook de zogenaamde Illuminati nog steeds rekenen op een (on)gezonde dosis belangstelling. In menig complottheorie speelt de Illuminati dus ook nog steeds een hoofdrol. Maar waarom zou een genootschap die eigenlijk begon als weerstand tegen de invloed van de 18e eeuwse kerk nu dan toch wel op wereldheerschappij uit zijn? Of, nog beter, bestaat er nog wel zoiets als de Illuminati?
Het is op zijn minst opmerkelijk te noemen dat waar de Illuminati nu in een kwaad daglicht gesteld worden, het eigenlijk een geheim genootschap betrof die in opstand kwam tegen de gevestigde orde van de kerk en de staat in die tijd. Een tijd waar kerk en staat ook hand in hand gingen.
Zo stond de Illuminati voor meer rechten voor vrouwen, verzette het zich tegen de onderdrukking van wetenschap en filosofie, en maakte het zich hard tegen vooroordelen en bijgeloof.
De Illuminati heeft zijn wortels in de Duitse deelstaat Beieren, of meer precies, in Ingolstadt. Uit onvrede met de grip van de staat en kerk, bedacht Adam Weishaupt het concept van de Illuminati. Weishaupt was destijds decaan aan de Universiteit van Ingolstadt en uitte ook in het openbaar zijn weerstand tegen de invloed van de kerk en staat op de samenleving. Acties waardoor hij ook regelmatig overhoop lag met de plaatselijke Jezuïeten.
Overtuigd van het idee dat de enige manier om de invloed van kerk en staat te bestrijden een “ondergrondse” beweging was die in het geheim plannen kon smeden, klopte Weishaupt in eerste instantie aan bij de Vrijmetselaars. Een al gevestigde organisatie met ook nogal wat macht en invloed. Maar ook in die tijd al in de ban van de kerk en staat, en dus illegaal. Gebrek aan financiering en het feit dat de Vrijmetselaars, hoewel illegaal en ook ondergronds, toch wel vrij bekend was, deed Weishaupt besluiten zelf een genootschap op te zetten.
En zo werd op 1 Mei 1776 de Illuminati geboren. Samen met nog vier andere personen begon het genootschap mensen te rekruteren.
Tegen 1780 bestond de Illuminati dan ook al uit meer dan 2000 personen verspreidt over bijna heel Europa. Een opmerkelijke groei die grotendeels toegeschreven kon worden aan de Duitse diplomaat Adolf Franz Friederich Knigge, die vooral mensen wist te rekruteren vanuit de Vrijmetselarij.
Het was ook die groei die de Illuminati uiteindelijk de das omdeed. Het bestaan van de beweging kon uiteindelijk niet geheim blijven en in Juni werd de beweging dan ook door toenmalig heerser over Beieren, Carl Theodore, verboden verklaart. Carl Theodore zag de Illuminati echter als een onderdeel van de Vrijmetselaars en begon in Juni 1784 actief leden op te sporen. Het dwong Weishaupt ook om Beieren te ontvluchten.
Twee jaren later, Oktober 1786 kon Carl Theodore echter een grote slag slaan tegen de Illuminati toen een van de Illuminati’s areopagieten (Illuminati afdelingshoofd of coördinator) gevangen werd genomen en zijn huis werd doorzocht.
Er werden meer dan 200 Illuminati boeken, pamfletten en brieven gevonden, waardoor de alle geheimen van de Illuminati en de meeste namen van de leden bekend werden.
De doodslag voor de Illuminati kwam een jaar later, in 1987, toen de straffen op het lidmaatschap ook nog eens werd verzwaard naar de doodstraf en de laatste bekende leden ter dood werden gebracht.
Het is opmerkelijk dat een beweging die maar zo kort heeft bestaan, toch nog steeds zo bekend is gebleven. In de geschiedenis is de Illuminati na 1787 ook nooit meer opgedoken. Dat de vrijmetselarij heeft overleefd, mag algemeen bekend zijn, en is ook zeker geen geheim.
De illuminati lijkt echter meer iets wat tot de verbeelding van velen spreekt, dan dat het ook een nog echt bestaande organisatie betreft. Diverse claims dat de Illuminati ook heeft overleeft in het verleden, konden ook nooit hard gemaakt worden.
Waarom duikt dan nog steeds de naam op?
Het antwoord zal niet veel mensen verrassen. Illuminati duikt vooral in allerlei complottheorieën op, en de intenties van de organisatie zijn daarbij ook verschoven van min of meer strijden voor onafhankelijkheid, naar het streven naar wereld heerschappij.
Of de Illuminati nu wel of niet een nog bestaande organisatie betreft zullen velen over van mening verschillen.
Feit is evenwel dat de Illuminati na 1787 niet meer is opgedoken, en er geen hard bewijs bestaat dat de organisatie ook nog steeds bestaat en actief is. De organisatie zou anno 2014 evenwel nog schuldig zijn aan bijna alles wat er verkeerd is met onze wereld, met als meest frappant voorbeeld de aanslagen op Twin Towers. Wat de geschiedenis inging als 911. En verder zou, zeker de westerse samenleving, doorspekt zijn met Illuminati symboliek. Bijvoorbeeld de Amerikaanse Dollar (De piramide met het oog)
Of verwarren veel complot denkers de Illuminati met Vrijmetselarij? Bekend is dat zeker hier veel oppermachtige mensen zijn te vinden. Of die met zijn allen dan weer snode plannen smeden zullen vast ook wel weer de nodige complotten over bedacht zijn.