Gratie of vervolging voor Trump?

In de Verenigde Staten beginnen ze nu toch wel wat zenuwachtig te worden. Trump verrekt het om te vertrekken. Maar als die gaat hangen hem nogal wat rechtszaken boven het hoofd. Of toch niet?

Terwijl Trump zich met alle middelen vast probeert te houden aan zijn presidentschap, speelt op de achtergrond meer en meer de vraag wat Trump gaat doen als hij dan toch het veld gaat ruimen. Kijkend naar zijn “staat van dienst” tijdens zijn presidentschap, en daarvoor, mag gerust gesteld worden dat voor Trump eigenlijk maar een persoon voorop staat. En dat is Trump zelf. Een meedogenloos zakenman die Amerika runt op dezelfde wijze als hij ook zijn zaken runt en zich daarbij niet veel gelegen laat liggen aan morele overwegingen.

Dat Trump zich met schimmige zaken bezig heeft gehouden, ook tijdens zijn presidentschap, blijkt wel uit de lijst aanklachten die hem boven het hoofd hangt wanneer Trump eenmaal president af is.

Zoals daar zijn:

Sjoemelen met belastingaangiftes
Tegenwerking van justitie tijdens het onderzoek naar buitenlandse inmenging tijdens de verkiezingen in 2016 en afkopen van getuigen.
Het vervalsen van de waarde van zijn bedrijven om leningen bij banken los te krijgen.
Verzekeringsfraude

En het lijstje gaat nog wel even door met grote en minder grote aanklachten, waarvan een deel nu nog in voorbereiding is, of waar nog steeds onderzoek naar wordt gedaan. En het lijkt er op dat Trump het leeuwendeel van de aanklachten niet zal gaan ontlopen. Tenzij Trump toch een weg weet te vinden om het tij te keren en met een schone lei verder te gaan. Een pardon dus.

Tijdens zijn presidentschap is een pardon voor Trump een belangrijk gereedschap geweest om “medestanders” min of meer te belonen, en vrij te stellen van de gevolgen van criminele acties en strafbare feiten. En de lijst is lang. Maar liefst 28 personen mochten op de dankbaarheid van president Trump rekenen. Een flink aantal daarvan ook mensen die juist door Trump in problemen met justitie waren gekomen, en door het pardon werden gevrijwaard van verder vervolging en veroordelingen.

Nu het einde van Trump’s tijd als president van de Verenigde Staten dan toch nabij lijkt te komen, komen ook de berichten naar buiten dat Trump zijn opties aan het overwegen is om zijn familie, medestanders EN zichzelf te vrijwaren van vervolging wanneer het presidentschap eindigt op 20 Januari 2021. Een pardon dus. Iets waarover Trump al in 2018 eens beweerde dat hij “het absolute recht” heeft om zichzelf een pardon te geven. Mocht het zover komen, dan zou dat de eerste keer in de Amerikaanse geschiedenis zijn dat iets dergelijk zou gebeuren. Een gevaarlijke precedent.

Toch lijkt het er op dat een president die zichzelf een pardon geeft om zo vervolging te ontlopen niet helemaal zonder haken en ogen is, of wellicht zelfs niet eens mogelijk. Maar toch opmerkelijk dat een zittend president zo vroeg in zijn presidentschap al heeft nagedacht over een pardon voor zichzelf.

De macht van een Amerikaans president om een pardon te geven reikt ver en is onherroepelijk. Het ontslaat de persoon in kwestie van alle rechtsvervolging en geeft in feite iemand weer een compleet schone lei. Een president hoeft voor een pardon zelfs geen reden te geven, maar heeft simpelweg de macht om een pardon uit te vaardigen.

Toch is een pardon niet helemaal absoluut en kan alleen worden gegeven voor federale feiten en veroordelingen. Kortom, alleen voor strafbare feiten die worden vervolgd op landelijk niveau (de staat). Het wordt een ander verhaal voor feiten die worden vervolgd op meer lokaal niveau, zoals Trump ook boven het hoofd hang door het “Manhattan District”, dat Trump wil vervolgen voor het om en afkopen van getuigen van seksueel misbruik door Trump in het verleden en, zoals recent aangekondigd, ook voor bank en verzekeringsfraude.

Of Trump zichzelf ook werkelijk een pardon kan geven staat nog ter discussie. Het is in de geschiedenis niet eerder voorgekomen, zodat over een dergelijke zaak ook nog geen rechterlijk uitspraak is. Klaarblijkelijk heeft de Amerikaanse wet geen rekening gehouden met een president die zichzelf een pardon wil geven.

Het komt er uiteindelijk op neer dat Trump zichzelf wellicht toch een pardon kan geven, maar de legaliteit van het pardon pas op de test wordt gesteld wanneer Trump ergens voor in staat van beschuldiging wordt gesteld en met zijn pardon strafvervolging wil ontlopen. In dat geval zal een rechter zich moeten buigen over de legaliteit van het pardon.

Een andere mogelijke uitweg voor Trump is enkele dagen voor het presidentschap eindigt af te treden, waardoor vicepresident Pence automatisch president wordt, en vervolgens Trump wel een pardon kan geven. Het is voor Trump dan zelfs nog weer mogelijk om na zijn pardon simpelweg weer de macht naar zich toe te trekken en weer de president te worden.

Kortom, alle opties staan open en de Trumpsoap lijkt nog even niet ten einde.

https://time.com/5910879/trump-lawsuits/